Birçoğumuz bize sunulan bu haklarımızı ya eksik ya da yanlış biliyoruz. Temelde yer alan tüketici haklarımız ise madde madde şu şekildedir. Aldığınız bir ürünü satın aldıktan sonra değiştirme hakkına sahipsiniz. Ancak burada dikkat edilen önemli hususlardan birincisi aldığınız ürünü kullanmamak, ikincisi ürün iade süresini geçirmemek olacaktır. Diyelim bir ürün aldınız ve ürün arızalandı. Bu ürünün garantiye gitmesini beklemeden doğrudan aldığınız ürünü değiştirme hakkına sahipsiniz. Satın aldığınız ürünlerde size sunulan içeriklerin tümünün ürününüzde bulunmasını isteme hakkına sahipsiniz. Aldığınız üründe hiç bir ayıp bulunmaması gerekir. Herhangi bir ürünü satın aldığınızda eğer satıcı ile sözleşme yapmadıysanız, satıcı ile ürün hakkında yaptığınız her konuşma sözleşme hükmünde sayılacaktır. Evrensel Tüketici Hakları Maddeleri Nelerdir? Türkiye’nin de taraf olduğu Birleşmiş Milletler Evrensel Tüketici Hakları Bildirgesine göre 9 tane temel ve evrensel tüketici hakkı mevcuttur. 1- Temel İhtiyaçların Karşılanması Hakkı: Her tüketici barınma, haberleşme, ulaşım gibi en temel ihtiyaçların karşılanmasını talep etmek hakkına sahiptir. 2- Sağlık ve Güvenlik Hakkı: Satışa sunulmuş olan her türlü mal ya da hizmetin, kullanıcının yaşamına ve sağlığına zarar vermeyecek durumda olması gerekir. 4- Eğitilme Hakkı: Tüketicinin haklarını koruyabilmesi için eğitim kurumlarında bu konuda eğitilmesi gerekir. 5- Zararların Giderilmesi Hakkı: Satın alınan mal ya da hizmetten kaynaklı tüketicinin uğradığı zarar giderilmeli ve alınan mal ya da hizmet yeniden tüketiciye ulaştırılmalıdır. 6- Ekonomik Çıkarların Korunması Hakkı: Tüketiciye ürün kıyaslaması yapacak kadar mal ve hizmetin en uygun fiyatlarla sunulması, satış sonrası ise her türlü teknik desteğin tüketiciye ulaştırılması gerekir. 7- Seçme Hakkı: Uygun kalite ve fiyatlarda mal ya da hizmetlerin tüketiciye sunulması ve tüketicilerin bu ürün ya da hizmete istedikleri zaman ulaşabilmesi gerekir. 8- Temsil Edilme, Örgütlenme, Sesini Duyurma Hakkı: Tüketicilerin bu haklarını koruyabilmesi ve mağduriyetlerini giderilmesi adına ekonomik ve siyasi politikaların dikkate alınması gerekir. 9- Sağlıklı Bir Çevrede Yaşama Hakkı: Sağlık koşullarına uygun bir çevrenin oluşumu için doğal kaynakların uygun kullanılması gerekir. Tüketici Haklarından Yararlanmak İçin Neler Yapılmalı? Bir malı satın aldıktan sonra ayıplı olduğunu fark ettiğinizde 15 gün içinde yapabileceğiniz birçok hakkınız var. Tavsiyemiz haklı olduğunuza inanıyorsanız hakkınızı aramak için her yola başvurmaya gayret edin. Aksi takdirde başka kişilerinde sizin gibi zarara uğramasına sebep olabilirsiniz. Peki bu haklarınız nelerdir? Satın aldığınız ürünün değiştirilmesi Ürüne ödediğiniz ücretin iadesi Ayıbın neden olduğu değer kaybının ücretten düşürülmesi Ücretsiz tamir edilme talebi Ayıplı maldan kaynaklı maddi ya da manevi bir zarara uğramışsanız bu zararınızı satıcı veya üretici karşılamak zorundadır. Size yardımcı olmayan ya da zorluk çıkartan satıcıları tüketici hakem heyetine şikâyet edebilirsiniz. Eğer ürünün ayıbı gizli ise ya da hile ile gizlenmişse bütün bu haklarınız 2 yıla çıkacaktır. Tüketici Hakem Heyeti Ne Yapar? Tüketici hakem heyeti; tüketici ile satıcı arasında oluşan uyuşmazlıklara çözüm bulma amacıyla kurulan ve illerde Ticaret İl Müdürlüğü, ilçelerde ise Kaymakamlıklar tarafından belirlenen karar mercileridir. Tüketicinin işlemini hedef alan ve bulunulan il ya da ilçedeki tüm tüketicileri kapsayan uyuşmazlıklar ile ilgilenir.
